Terugblik op Gokken in Tijden van Corona

Terugblik op Gokken in Tijden van Corona
Op te beginnen en voor de duidelijkheid: deze tekst ontstaat op 1 oktober 2020. We hebben dus ruim een half jaar achter ons waarin we als burgers van de Nederlandse samenleving zijn geconfronteerd met zowel terughoudende als tamelijk strenge maatregelen die beoogden om de gezondheid van ruim 18.000.000 inwoners zo goed als mogelijk op peil te houden. Daarnaast staan we aan het begin van de zogenaamde “Tweede Golf”. En hoewel de kennis over Covid-19 toeneemt gaan ook de huidige maatregelen nog (en weer) gepaard met aarzeling, maatschappelijke onrust en pogingen tot aanpassing van het privéleven.
Naast dagelijkse beslommeringen als de afwas, de hypotheek betalen, eten en intiemere activiteiten neigen mensen tot het ontwikkelen van zaken die de stillere uurtjes kunnen vullen. De éen leest dan een boek, iemand gaat vliegtuigspotten, een ander luistert naar muziek, verzamelt Swarowski-kristallen of voorwerpen van beeldende kunst. Een niet onaanzienlijke groep zoekt zijn (in mindere mate haar) heil in het kopen van spanning door het inzetten van geld op kansloze combinaties van kaarten, cijfers, citroenen of dobbelstenen. We noemen dit gokken, en dat kan nogal uit de hand lopen. De gokindustrie weet dat en speelt daar graag op in.
Over deze zaken is ondergetekende in gesprek met Raymond Aronds. Raymond is, als ervaringsdeskundige, de oprichter en drijvende kracht achter Stichting Slicks. De stichting stelt zich ten doel om kennis van het veelzijdige landschap van het gokken te verdiepen en te delen. Daarnaast speelt ook preventie een belangrijke rol, met name met het oog op jongeren die beslist een kwetsbare groep blijken te vormen. Raymond is, eveneens als ervaringsdeskundige, al lange tijd lid van de cliëntenraad van Arkin en hij draagt, als een verlengstuk van de praktische consequenties in zijn leven, bij aan het erkennen en herkennen van de problematiek van gokverslaving in alle lagen van onze samenleving.
Geld en Tijd
De belangrijkste middelen die een gokker kan inzetten zijn geld en tijd en beide zijn welbeschouwd schaars. Portemonnee en bankrekening kunnen leegraken en de klok tikt dag en nacht door. Omdat, wegens Covis-19, meerderen onder ons noodgedwongen en indien mogelijk geld vanuit huis moeten verdienen, verandert er aan de inhoud van de portemonnee niet per sé veel. De klok lijkt echter langzamer te tikken als we in Corona-tijd vooral thuis moeten werken en leven. En die dagelijkse beperking geldt natuurlijk net zo goed voor mensen zonder baan of voor hen die hun werkende leven hebben afgerond. En dat alles zeker nu veel openbare gelegenheden hun deuren grotendeels of helemaal dicht moeten houden.
Raymond Aronds: “Het gaat, in algemene zin, de kansspelaanbieder erom, om voor de gokker een omgeving te creëren waarin deze zich welkom voelt. Instrumenten hiervoor zijn lampjes, geluidjes, goed afgestemd licht, een drankje, een hapje, een lekkere stoel of kruk. Hierdoor wordt het verstrijken van tijd nauwelijks meer ervaren en andere aspecten van het leven worden niet meer gemist. Immers, de gokindustrie is niet gebaat bij “een speler” die er na 20 minuten de brui aan geeft.”
Hans Gieles: “Maar in tijden van Corona zijn het Casino en bijvoorbeeld cafés met gokkasten maar in beperkte mate of helemaal niet te bezoeken. Dus wat gebeurt er nu?”
Raymond Aronds: “Sinds jaren zijn er op het internet veel mogelijkheden om illegaal te gokken. Vooral pokeren is bezig met een enorme opmars. Net als met het gokken op locatie, gaat de overheid, die de problemen eigenlijk nauwelijks onder ogen ziet, in 2021 ook het online-gokken reguleren. En juist in deze Corona-tijd wenden veel gokkers zich tot die laatste vorm van geld kwijtspelen. Voorlopig onderzoek lijkt er de afgelopen periode op te wijzen dat er sprake is van een toename van het online-gokken met zo’n 20%”.
Hans Gieles: “Dus meer mensen worden “thuisgokker”. Spelen de kansspelaanbieders daar ook op in?”.
Raymond Aronds: “Wel degelijk! Mogelijkheden om bijvoorbeeld met medespelers te chatten bestonden al langer. Als een alternatief sociaal contact, dus. Wat opvalt is dat er ineens veel reclame gemaakt wordt voor pokeren om punten, niet om geld. Via de televisie wordt hiervoor op een vlotte manier aandacht gevraagd. De vormgeving van deze reclames lijkt zich in het bijzonder op de jeugd te richten. En de jeugd is natuurlijk een potentiële doelgroep voor de toekomst. Sinds een klein jaar biedt Talpa Gaming, een nieuw bedrijf van John de Mol, de website Governor of Poker aan dat de allerjongsten lijkt te willen aanspreken door een cartoonachtige beeldtaal. Men probeert natuurlijk scholen weer op gang te krijgen, maar dat lukt maar stap voor stapje, dus ook kinderen zaten of zitten thuis. Kortom, een gevaarlijke ontwikkeling, want dit nieuwe aanbod wordt vrijwel expliciet gebracht als een opstapje naar het échte gokken.
Maar ook de ouderen, lange tijd als digibeten beschouwd, worden niet vergeten, met name in het gaming-segment, waarin eigenlijk altijd veel verslavende elementen zijn opgenomen.”
Hans Gieles: “En gokt de thuisgokker anders dan op locatie?”
Raymond Aronds: “Zelfs voor diegene die verondersteld wordt onder het Corona-regime thuis te werken, bestaat de mogelijkheid om, naast de werkzaamheden, permanent een gokwebsite te laten draaien. Op telefoon, laptop of PC. Die mogelijkheid negeert niet iedereen. Bovendien is de koelkast om de hoek, dus een drankje erbij vervangt al gauw “de gastvrijheid” die de gokindustrie op locatie aanbiedt. En alcohol, sowieso een slecht raadgever voor de gokker, richt in die geïsoleerde thuissituatie veel kwaad aan. Alcoholgebruik blijkt in deze Corona-tijden ook toegenomen en voor een gokker betekent dat, dat grenzen en beperkingen vervagen. De rationele overwegingen gaan dan snel overboord. Je zou jezelf daarvoor moeten beschermen.”
Hans Gieles: “Dat betekent allemaal niet veel goeds, lijkt me.”
Raymond Aronds: “Omdat de reguliere gokker, maar zeker de problematische gokker, naast zijn geld ook zijn tijd inzet, bijna altijd op te ruime wijze, heeft dat consequenties voor een relatie. Het verplicht thuisblijven, zo hebben we uit het nieuws mogen horen, zet relaties toch al regelmatig onder druk.”
Hans Gieles: “Maar jij hebt daar geen last van?”
Raymond Aronds: “Vanuit mijn rol als onderzoeker gokproblematiek vind ik het mijn verantwoordelijkheid om op de hoogte te zijn en te blijven. Dan kom je er niet onderuit om je in die gokwereld te bewegen. Gelukkig heb ik geleerd, hoe ik mezelf in bescherming kan nemen. Ik doe dat door mijn verstand, gevoel en geest op één lijn te brengen en als dit niet goed lukt zet ik zelf aangeleerde handvatten in. Op de hoogte blijven is noodzakelijk en daarmee heb ik de rode draad ‘gokken’ in mijn leven verlegd van een verslaving naar werken aan het verminderen van de gokproblematiek. Optimaal feeling houden door me te blijven verdiepen in het aanbod, dat is het voor mij.”
Hans Gieles: “Ik las dat er onder het Corona-juk thuis wel veel meer geklust wordt. Dat lijkt me een fantastisch alternatief. Het kost net zo goed geld en tijd, maar je kunt het samen doen …”
Raymond Aronds: “Je hebt gelijk, maar vertel dat maar eens aan een hardnekkige gokker!”
Hans Gieles, 1 oktober 2020